2026 BÜTÇESİNDE DE BÜTÇE HAKKI İHLAL EDİLMİŞTİR
2026 Bütçesine baktığımızda, AKP’nin daha önceki bütçelerinde de olduğu gibi, toplumun tercihlerinin ve önceliklerinin yer almadığını görüyoruz. 2026 Bütçesi toplumun sorun ve önceliklerinden çok sermaye sınıfına kaynak aktarımını önceleyen bir mantıkla hazırlanmıştır. Bu topraklarda yaşayanlar kendi hayatlarını ilgilendiren bütçe sürecine dahil edilmemişlerdir. Oysa bütçelerin belirlenmesinde toplum söz, yetki ve karar sahibi olmalıdır.
Yükünün büyük bir kısmını halkın üstlendiği kamu gelirlerinin nerelerden toplanacağı ve bunun nerelere ve ne kadar harcanacağını belirleme hakkı vardır. Buna “bütçe hakkı” denmektedir. Yurttaşlar genellikle bütçe hakkını parlamentolara gönderdikleri temsilciler, sendikalar, dernekler ve çeşitli toplumsal örgütlenmeler aracılığıyla kullanırlar. Ancak bu bütçede de toplumun bu hakkı elinden alınmıştır.
2026 Bütçesinde toplumun bütçe hakkı ihlal edilmiştir. Bütçe topluma sorulmadan, danışılmadan, toplumsal talepler dinlenmeden, toplumsal katılım olmaksızın hazırlanmıştır. AKP-MHP iktidarı, 2026 Bütçesini hazırlarken 16 bin 881 lira alan emeklilere, 22 bin 104 liraya mahkûm edilen asgari ücretlilere, grev yapan işçilere, tarlasına gübre atamayan çiftçilere, günü siftahsız kapatan esnafa, eve kapatılarak sosyal hayattan tecrit edilmiş engellilere, barınma ve geçim sorunu yaşayan öğrencilere danışmamıştır. Onlarla bir araya gelip 2026 Bütçesini oluşturmamıştır. 2026 Bütçesi, halktan kaçırılarak Saray’da hazırlanmıştır. Bu sebeple 2026 Bütçesi de Saray’ın bütçesidir.
2026 BÜTÇESİNDE DEĞİŞEN BİR ŞEY YOK
2026 Bütçesi, halklarımızın dertlerine derman olamayacak bir bütçedir. Çünkü bu bütçenin AKP iktidarlarının daha önceki bütçelerinden hiçbir farkı yoktur. Nasıl ki, daha önceki bütçeler yoksulluğa, adaletsizliklere, zamlara, yüksek enflasyona, sefalete neden olmuşsa, 2026 Bütçesinde de aynı sonuçları doğuracak bir kaynak dağılımı yapılmıştır. Çünkü AKP-MHP iktidarının bütçe tercihleri değişmemiştir.
AKP 2026 Bütçesi için “İstikrar ve Refah Bütçesi” tanımlamasını kullanmıştır. Ancak 2026 Bütçesi ne emekçilere ne emeklilere ne kadınlara ne işsizlere ne engellilere ne gençlere ne küçük esnafa ne de çiftçilere refah sunabilecek ve refah vadedebilecek bir bütçe değildir. Aksine 2026 Bütçesi yoksullaşmayı ve sefaleti daha da arttıracak tercihlerle örülü bir bütçedir.
İktidarın 2026 Bütçesi için kullandığı “İstikrar Bütçesi” ifadesinin belli noktalarda gerçeklik payı vardır. Zira iktidar 2026 Bütçesiyle sermayeden yana emeğin aleyhine, yandaşlardan yana doğanın aleyhine bütçe tercihlerinde, yani yanlışta ısrar etmektedir. Devasa savunma ve silahlanma harcamalarına, şirketlere garanti ödemelerine büyük bir kaynak ayırmaktadır. Sermaye lehine kimi vergilerden vazgeçmekte, kaynakları faize aktarmakta ve emekçilere, yurttaşlara vergiler yüklemektedir. Bu konularda istikrarlı davranmaktadır.
2026 Bütçesi iktidarın iddia ettiği gibi refahı artıran bir istikrar bütçesi değildir. Tam tersine, yıllardır tekrarlanan alışılmış kalıpların dışına çıkamadığı için ancak ‘alışıldık’ anlamında bir istikrar sunmaktadır. Kısacası, 2026 Bütçesi de önceki yıllardan farksız, aynı anlayışın tekrarından ibaret bir bütçedir.
Şerhin tamamına buradan ulaşabilirsiniz.
8 Aralık 2025